Türkiye'de Yetişen Zeytin Türleri

Sofraların vazgeçilmezi, lezzetli bir yemeğin veya güzel bir kahvaltının baş aktörlerinden zeytin ya da zeytin yağı. Türkiye de zeytin açısından oldukça üretken bir konumda. Hal böyle olunca tezgahlarda çeşit çeşit zeytinler görmek mümkün. Peki Türkiye'nin zeytin haritası nasıl, hangi bölgede hangi zeytin türü yetişiyor?

GEMLİK ZEYTİNİ
Gemlik bölgesinde yetiştirilen bu tür, tad ve yapı özellikleri dolayısı ile dünyanın en iyi salamuralık zeytin çeşidi olarak kabul ediliyor. Dünyanın en iyi sofralık zeytini Gemlik vadisinde yetişir. Gemlik, Orhangazi, İznik doğrultusunda yetişen ve piyasada “kıvırcık” diye bilinen zeytin, lezzeti ile tüm dünyadaki rakiplerinden farklı.



AKHİSAR DOMAT
Son dönemlerde çoğunlukla sofralık olarak tüketilen Akhisar domat Akhisar’ın en iyi yağlık zeytinlerinden. Yetiştiği bölgeler; Manisa'nın Akhisar, Turgutlu, Saruhanlı, İzmir'in Merkez, Kemalpaşa, Selçuk, Aydın'ın Merkez, Söke,Karacasu, Kuyucuk ilçeleri ve bölgeye özgü bir zeytin türü.

NİZİP TAPAN
Anadolu’da yetişen en eski zeytin ağcı türü. Genellikle yağlık olarak tercih ediliyor çünkü asit oranı oldukça yüksek.Bunun yanı sıra sofralık olarak da tercih edilebilir. 900 bin civarında ağaç sayısı bulunuyor.

TİRE ÇEKİŞTE
Tire çekişte eğri çekirdeği ile çekişte olarak adlandırılan diğer türlerden ayrılıyor. 857 bin civarında ağacı bulunuyor. Bir zamanlar Tire civarında yaygın olarak üretilen bu tür maalesef günümüzde hızla yok oluyor.

İZMİR SOFRALIK MEMECİK
Ege bölgesinin en yaygın çeşidi olan memecik, Ege Bölgesi’ndeki ağaçların yüzde 50’sinden fazlasını oluşturuyor. Kuraklığa dayanıklı olması ile bilinen bu tür, yeşil ve siyah salamuralık değerlendiriliyor. Yağlık olarak da oldukça verimli olan İzmir sofralık memecik zeytininin yağ oranı ise yaklaşık yüzde 28. 900 bin civarında ağaç sayısı olduğu tahmin ediliyor.

AKHİSAR USLU
900 bin civarı ağaç sayısı bulunan bu tür, yağlık bir çeşit olmasına rağmen sofralık olarak kullanılıyor. Yetiştiği bölgeler, Manisa'nın Akhisar, Turgutlu, İzmir'in Kemalpaşa, Selçuk, Muğla'nın Merkez ve Yatağan ilçeleri.

MERSİN SARI ULAK
Toplam ağaç sayısı 500 bin civarında olduğu düşünülen bu tür, siyah ve yeşil sofralık olarak tüketilmekte. İçel'in Merkez, Erdemli, Gülnar ve Adana'nın Seyhan, Kozan, Yumurtalık ilçelerinde yetiştiriliyor.

AYVALIK YUVARLAMA
Genellikle yağlık olarak kullanılan Ayvalık yuvarlamanın sofralık türleri de çok lezzetli. Yapılış yöntemlerine göre farklı isimlendirilen Ayvalık yuvarlama, Ayvalık kırma, Ayvalık ya da Cunda dönderme, Ayvalık çizik gibi isimler alıyor.Bu ismi almasının sebebi ise tuz ve limon asidinde yuvarlanarak terbiye edilmesi.

ARTVİN BUTKO
Çoruh Nehri kıyısında yetiştiği için farklı özelliklere sahip olan bu zeytin ham veya işlenmiş halde satılabiliyor. Butko, çamış, sele ve salamura zeytin olarak adlandırılan çeşitlerin yanında kavrulmuş zeytin de revaçta.

KALAMATA
Toplam ağaç sayısı 200 bin olan kalamatanın meyveleri oldukça iridir ve sofralık olarak tercih edilir. Kocaeli'nin Karamürsel, Gebze, Gölcük ilçeleri ve Bursa civarında yetişir.