31 Aralık 2015 Perşembe

4x4 Ne Demek


4X2, 4X4, 6X4, 6X6, 8X2, 8X4 gibi kodlanan çekiş sistemlerinde birinci rakam, aracın yere basma noktası sayısını belirtir. Başka bir deyişle bu aks sayısıdır. Aynı aksın ucundaki tekerlerin tamamı tek basma noktası olarak sayılır. Bazı kamyonlarda görürsünüz, arka tekerler ikişer ikişer takılıdır. İkinci rakam ise, canlı, müteharrik, çekiş noktası sayısı olarak belirtilir. Canlı olmayan diğer akslar. ölü aks, kör aks gibi terimlerle anılır. 4X2: dört noktadan yere basmakta, iki noktada hareket canlı olarak iletilmektedir. İkisi ölü aksa bağlıdır demektir. 4X4 ise dört noktadan yere basmakta, dört noktada da hareket canlı olarak iletilmektedir anlamına gelir. Diğer örneklerdede aynı sistem geçerlidir.

Patinajda aracın bir tekerinin dönmesi, diğerinin hareketsiz kalması tamamen diferansiyelin çalışma prensibi ile ilgilidir. Diferansiyel, matematikte geçen diferansiyel denkleminin pratikteki en güzel uygulama örneğidir. Diferansiyelden her zaman iki canlı uç çıkar. Diferansiyel, direksiyonun durumuna göre toplam dönüyü tekerlere bölüştürür. Eğer düz gidiliyorsa, eşit, sağa gidiliyorsa, sağ teker az, sol teker çok, sola dönülüyorsa sol teker az, sağ teker çok dönerek yönlenmeyi sağlar. Eğer bir teker tutunamıyorsa, tüm hareket oraya verilir. Diğer tekere hareket verilemez. Bu klasik difreransiyelin teorisinden kaynaklanan bir zayıflığıdır. Bunu aşmak için kilitli diferanyel, kaymalı veya sınırlı kaymalı diferansiyeller kullanılır. Kilitli diferansiyeller, hareketi her iki tekere eşit bölüştürerek, klasik diferansiyelin zayıflığını düzeltmek maksadı ile üretilmiştlerdir. Araç kilitli diferansiyelde iken dönmekte zorlanacağından hızlı hareket etmeniz istenmez. Zor durumdan kurtulunca kilidin açılması istenir. Zira bu durumda diferansiyel hareketi bölüştüremediğinden dönme için gerekli olan tekerler arasındaki dönüş farkı yaratılamamaktadır. Kaymalı ve sınırlı kaymalı diferansiyeller ise çift tekerlerin arasında belirli bir dönü farkı olana kadar devreye girmezler. Belirlenen dönüş farkı oluşunca devreye girerek, aracı zor durumdan kurtarır, sonra yine klasik diferansiyel gibi davranmaya devam ederler. Böylece kilitli diferansiyelde yapılamayan hızdan da feragat edilmemiş olur. Hem hızlı, hemde zor durumda kilitlenip çözülen bir difearnsiyel elde edilmiş olur. Bunların araçların çekiş sistemleri ile hiç ilgisi yoktur.



Başka bir açıdan bakacak olursak, her canlı çift teker için bir adet diferansiyel kullanılmak zorundadır. Hareket önce transfer kutusuna gelir. Burada kullanıcının seçimine göre hızlanmaya veya güce uygun hale getirilir. Sonra bir şaftla, diferansiyele aktarılır. Diferansiyel çift tekerlere hareketi bölüştürerek aktarır. Bölüştürmede esas yukarıda belirttiğimiz gibi yönlenmeye bağlı olmaktadır. Bir aracın canlı tekerlerini kolayca bulmak için en kolay yöntem, altına bakmaktır. Her canlı çift tekerin ortasında bir diferansiyel hemen kendini gösterir. Günümüzde önden çekişli araçlarda diferansiyeli görememekteyiz. Çünkü transter ile diferansiyel aynı kutu içerisinde kombine üretilmektedir. Bu yüzden dikkat ederseniz, akslardan biri uzun diğeri kısa tutulur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder