Birçok canlı gibi insan da trilyonlarca hücreden meydana gelir. Hücre, bitkisel ya da hayvansal her türlü yaşam biçiminin en küçük birimidir. Her hücre bir sitoplazma ve çekirdekten meydana gelir. Çekirdeğin içinde ise kromozom adı verilen ipliksi parçalar bulunur. Kromozomlar, molekül yapıları çok iyi bilinen DNA (deoksiribo nükleik asit) zinciri ile histon denilen protein zincirinden oluşur. DNA zincirleri de özgül proteinleri sentezlemekle görevli gen adı verilen birimlerden oluşur.
Mitoz bölünmenin interfaz evresinde kromatin ağı şeklinde bulunan DNA, profaz evresinde kısalıp kalınlaşmaya başlar ve metafaz evresinde en kısa duruma gelir. Yaklaşık 10.000 kat kısalmış haliyle ışık mikroskobunda 100′lük objektifte incelenebilir. Kromozomlar, İ, V, J harfleri gibi biçimlerde görünür ve boyutları mikronla ölçülür. Kromozomların sayısı canlı türleride değişiklik gösterir. Örneğin sirke sineğinde 8, kurbağada 26, farede 42, köpekte 78 kromozom vardır. İnsanın kromozom sayısı ise 46′dır. 22′si çift otozom kromozomdur. İnsan hücresinde 1 çift de eşeysel kromozom bulunur ve toplam sayı 46 eder. Eşey kromozomları kadınlarda XX, erkeklerde XY dir.
Çiftleşme sonucu meydana gelen canlının 23 kromozomu babadan, 23 kromozomu ise anneden gelir. Eğer babadan eşeysel kromozom olarak X kromozumu gelmiş ise birleşmenin sonucu XX olacağından kız bebek, Y kromozomu gelmiş ise XY olacağından erkek bebek meydana gelir. Burada babanın gönderdiği X veya Y kromozomlarının sayısı hemen hemen aynıdır. Milyonlarda kromozom arasından sadece bir tanesi yumurtayı dölleyecektir (ikiz, üçüz vb. hariç). Bu milyonların arasında hem Y hem de X kromozomu olacaktır. Kısacası hangisi girebilirse cinsiyet ona göre belirlenmiş olacaktır.
Burada cinsiyeti erkek belirler demek pekte doğru olmayacaktır. Çünkü erkek ya sadece X ya da sadece Y kromozomunu göndermemektedir. X ve Y kromozomlarının sayıları, dayanımları, hızları gibi konularda yapılan araştırmalara göre bazı ihtimaller ortaya çıkarılabilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder